DE M VAN MUIZENGAATJE
Je kunt van de WWZ veel zeggen, maar het neemt een belangrijk probleem van ons huidige ontslagstelsel weg. Er zijn nu twee verschillende routes, waarbij de werkgever mag kiezen en waarbij de uitkomsten van die procedures ver uit elkaar liggen.
Partijen kunnen na 1 juli as. niet meer vrij kiezen welke ontslagroute ze nemen. De wet bepaalt dan of de kantonrechter of het UWV bevoegd is. De eventuele vergoeding is niet gerelateerd aan welke route men neemt, maar is in principe voor alle werknemers dezelfde. Modern is bovendien dat deze vergoeding, de zogenaamde transitievergoeding, bedoeld is om de inzetbaarheid (employability) van de werknemer op peil te houden of te vergroten.
Aan de werknemer kan een additionele billijke vergoeding worden toegekend wanneer ernstig verwijtbaar handelen of nalaten van de werkgever ten grondslag ligt aan de beëindiging of de niet voortzetting van de arbeidsovereenkomst.
Om duidelijk te maken dat een aanvullende billijke vergoeding tot de uitzondering zal horen, heeft de wetgever bedacht dat deze vergoeding alleen aan de orde is wanneer sprake is van ernstige verwijtbaarheid aan de kant van de werkgever: het zogenaamde Muizengaatje.
De toelichting geeft een aantal voorbeelden waarin sprake kan zijn van ernstige verwijtbaarheid. Discriminatie, het grovelijk veronachtzamen van verplichtingen die voortvloeien uit de arbeidsovereenkomst, het aanvoeren van een valse ontslaggrond of het veroorzaken van arbeidsongeschiktheid bij de werknemer als gevolg van verwijtbaar onvoldoende zorg, zijn gevallen waarin sprake kan zijn van een billijke vergoeding. Ook een verstoorde arbeidsrelatie wegens laakbaar gedrag van de werkgever wordt genoemd als situatie waaraan wordt gedacht voor het toekennen van een billijke vergoeding.
De term ‘laakbaar gedrag’ van de werkgever lijkt breder dan ernstige verwijtbaarheid’. Het valt te bezien of deze term ‘laakbaar gedrag’ uitzicht biedt voor juridisch getouwtrek tussen werkgevers en werknemers, met de additionele vergoeding als de pot goud die aan het eind van de regenboog voor het grijpen ligt. Dat is de reden waarom de wetgever uiterlijk 2017 de rechtspraak zal evalueren om te beoordelen of het doel van de bepaling voldoende wordt geëffectueerd. Anders gezegd: of het muizengaatje wel klein genoeg is.